Thực phẩm không tốt cho bà mẹ cho con bú

Khi đang cho con bú, các bà mẹ nên chú ý tránh những loại thực phẩm gây dị ứng cho bé hoặc gây mất sữa nhé. Chúng ta cùng điểm lại những thực phẩm không tốt khi cho bà mẹ cho con bú nhé!

THỰC PHẨM KHÔNG TỐT VỚI MẸ CHO CON BÚ


Vẫn biết khi nuôi con bằng sữa mẹ, chị em luôn phải bổ sung dưỡng chất từ nhiều nguồc thực phẩm khác nhau. Tuy nhiên, không phải thực phẩm nào cũng tốt, cũng phù hợp với bà mẹ đang nuôi con nhỏ. Sau đây là những loại thực phẩm mà các mẹ nên đặc biệt chú ý khi ăn, thậm chí là không nên ăn trong khi đang cho con bú.

Quả bơ

Có thể nói rằng bơ là loại trái cây giàu dinh dưỡng vì chứa nhiều vitamin C và các chất béo lành mạnh rất tốt cho sức khỏe, tuy nhiên với trẻ nhỏ thì các mẹ cần phải chú ý hơn. Trước khi ăn bơ, các mẹ nên thăm dò phản ứng của bé trước. Vì rất có thể, bơ sẽ khiến cho dạ dày của bé ọc ạch, khó chịu và quấy khóc.

Bơ có thể khiến cho dạ dày trẻ bị 'ọc ạch', khó chịu (Hình minh họa)

Trái cây họ cam

Các loại trái cây có múi thường cung cấp rất nhiều vitamin C và khoáng chất cần thiết, tốt cho sức khỏe của các bà mẹ. Tuy nhiên, một số thành phần có trong trái cây họ cam có thể gây ngứa, dẫn đến bé khóc quấy, nôn mửa, thậm chí là nổi mẩn đỏ trên da.

Nếu bé yêu rơi vào trường hợp này, các mẹ có thể bổ sung nguồn vitamin C bằng các loại hoa quả khác như đu đủ hoặc xoài.

Sô-cô-la

Hầu hết phụ nữ đều thích ăn sô-cô-la, tuy nhiên đây là một loại thực phẩm có chứa caffeine nên dễ làm trẻ bị đầy hơi. Nếu mẹ nào “nghiện” món sô-cô-la, có thể chọn loại sô cô la trắng sữa bởi chúng sẽ không gây khó tiêu như sô-cô-la nâu. Tuy nhiên, các mẹ hãy lưu ý, chỉ nên ăn vừa phải để đảm bảo sức khỏe cho chính mình và bé yêu.

Trong trường hợp thấy bé yêu quấy khóc nhiều, các mẹ hãy ngưng dùng sô-cô-la vài ngày, nếu thấy triệu chứng của bé tiến triển tốt hơn thì có lẽ các mẹ nên tránh dùng sô-cô-la thường xuyên.

Khoai tây chiên

Có thể thấy khoai tây chiên là một món ăn vặt rất hấp dẫn và được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, các mẹ đang cho con bú không nên “nhâm nhi” món ăn này bởi khoai tây chiên và các món rán với nhiều dầu mỡ có hàm lượng calo cao nhưng lại ít chất dinh dưỡng. Dầu mỡ cũng có thể gây ra vấn đề với sữa mẹ và gây kích ứng dạ dày của trẻ nhỏ.

Mẹ cho con bú ăn khoai tây chiên dễ gây kích ứng dạ dày cho bé (Ảnh minh họa).

Thực phẩm cay nóng

Nhiều người có thói quen ăn cay kể cả khi trong thời gian nuôi con bằng sữa mẹ. Thế nhưng điều này có thế khiến bé ngứa ngáy và khóc quấy hàng giờ. Thậm chí, nếu quá lạm dụng sẽ khiến các bé bị tiêu chảy, đau dạ dày, mẩn ngứa, mụn nhọt khắp người, tệ hơn là nôn mửa hoặc đau bụng dữ dội.

Chính vì vậy, khi đang trong thời kỳ cho con bú các mẹ nên tránh ăn những loại thực phẩm cay nóng gây ảnh hưởng không tốt đến trẻ như ớt, hạt tiêu, cà-ri, hành tây và quế nhé.

Đậu phộng (lạc)

Nhiều trẻ nhỏ bị dị ứng với đậu phộng hoặc những sản phẩm được làm từ đậu phộng. Trong trường hợp các mẹ ăn thực phẩm làm từ đậu phộng và bé có triệu chứng nhạy cảm hoặc dị ứng, như nổi mẫn đỏ, phát ban, chàm hoặc thở khò khè thì phải ngừng ăn ngay nhé. Nếu trong gia đình có thành viên bị dị ứng với đậu phộng thì các mẹ cũng nên thận trọng hơn, tốt nhất là nên thăm dò trước khi ăn đậu phộng nhé.

Một số loại cá biển

Cá không khiến trẻ khó chịu khóc quấy hay trướng bụng, nhưng thủy ngân vốn có trong cá có thể nhiễm vào bầu sữa của mẹ. Tuy nhiên, không phải vì như vậy mà các bà mẹ phải “kiêng” ăn cá hoàn toàn. Tốt nhất, phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ nên ăn ít nhất 2 khẩu phần các loại cá và hải sản có vỏ ít thủy ngân trong mỗi tuần.

5 loại “cá” thông dụng ít có thủy ngân là tôm, cá ngừ đóng hộp, cá hồi, cá pô-lắc (cá minh thái) và cá da trơn. Các loại cá mà các mẹ nên tránh khi đang cho con bú là cá mập, cá kiếm, cá thu hoàng hậu và cá kình.

Các loại hải sản có vỏ cứng

Nhiều người thường bị dị ứng với hản sản, đặc biệt trẻ nhỏ càng dễ bị hơn. Chính vì vậy, khi ăn những món này các mẹ cũng phải thăm dò trước xem biểu hiện có bé như thế nào rồi mới tiếp tục quyết định có nên ăn hay không nhé.

Ngoài ra, nếu người trong gia đình có tiền sử bị dị ứng hải sản có vỏ (ví dụ cha của bé) thì rất nhiều khả năng trẻ cũng sẽ bị dị ứng. Vậy nên, nếu phát hiện biểu hiện bất thường ở trẻ thì tốt nhất các mẹ nên “nhịn” ăn loại thực phẩm này trong suốt khoảng thời gian nuôi con bằng sữa mẹ.

Trẻ nhỏ thường hay bị dị ứng với hản sản (Hình minh họa)

Thực phẩm có chứa tỏi có thể nhiễm mùi vào bầu sữa của mẹ (mùi tỏi có thể thâm nhập vào sữa mẹ tới 2 giờ sau bữa ăn). Một vài trẻ có thể thấy khó chịu hoặc khóc quấy khi bú nếu phát hiện mùi tỏi trong sữa. Thậm chí có một số trẻ nhất định không chịu bú khi sữa mẹ có “mùi khó chịu”. Chính vì vậy, theo kinh nghiệm dân gian, các bà các mẹ thường truyền tai nhau mẹo nhỏ để cai sữa cho bé là ăn tỏi để bé sợ không dám bú mẹ. Còn với những bà mẹ đang nuôi con bằng sữa mẹ thì tốt nhất không nên cho tỏi vào thực đơn ăn uống hằng ngày của mình nhé.

Bạc hà

Khi đang cho con bú các mẹ nên hạn chế sử dụng đồ ăn, thức uống có thành phần từ bạc hà như trà bạc hà, kẹo bạc hà hoặc thuốc ho bạc hà. Bởi bạc hà thường được dùng làm phương thuốc để ngưng tiết sữa sau giai đoạn cai sữa cho bé do trong bạc hà có một số thành phần giúp giảm lượng sữa của mẹ. 

Các mẹ có thể thay thế trà bạc hà bằng một tách trà hoa cúc có tác dụng làm dịu cho bé và cả cho mẹ

Chế độ ăn cho bà mẹ cho con bú

Em mới sinh con đầu lòng được gần 4 tháng và đang nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ. Để nguồn sữa mẹ luôn đảm bảo tốt cho sức khỏe của bé, những thực phẩm nào em nên kiêng và nên có chế độ ăn thế nào?

Nguyễn Thị Linh (Hải Dương)

Để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho cả mẹ và bé, chế độ ăn cho bà mẹ cho con bú cần:

- Nên chia thành 3 bữa ăn chính và 2-3 bữa ăn phụ/ ngày để giúp cơ thể hấp thu tối đa các chất dinh dưỡng. Các thực phẩm nên chế biến bằng cách luộc, hấp, ninh, nấu; hạn chế nướng và rán.

- Ăn sáng vừa phải, đều đặn. Tránh tình trạng ăn uống quá độ trong ngày cũng là một cách hạn chế tăng cân hợp lý.

- Hãy chọn thức ăn nhiều protein nhưng ít mỡ (như các loại thịt nạc), nên dùng dầu thực vật trong chế biến thức ăn. Uống sữa dành cho bà mẹ mang thai và cho con bú... để tăng nguồn cung cấp canxi cho bé. Hạn chế đồ ăn chiên, xào, đồ ngọt, thức ăn nhanh...

- Ăn nhiều rau xanh, trái cây để tăng cường lượng vitamin và khoáng chất cho cơ thể. Nên chọn các loại rau quả có tính chất nhuận tràng để phòng táo bón cho mẹ và bé như: rau khoai lang, mồng tơi, đu đủ, chuối tiêu, cam, bưởi.

- Chú ý tới việc uống nhiều nước hàng ngày (2- 3 lít) vì nước là thành phần chính tạo nên sữa cho con bú. Có thể uống nước lọc, uống sữa, nước ép trái cây.

Những đồ ăn thức uống bà mẹ đang cho con bú nên tránh

- Gia vị: Hành và tỏi cũng có xu hướng là một nguồn rắc rối cho các bà mẹ đang cho con bú. Hành và tỏi sống có ảnh hưởng mạnh tới mùi vị của sữa mẹ. Và em bé có thể bỏ bú mẹ chỉ vì những mùi vị này. Mùi vị của hành tỏi có thể giảm bớt đi sau khi được nấu nướng, nhưng hai loại gia vị này vẫn có thể khiến bụng dạ bé khó chịu.

- Quả Bơ: Dù bơ là loại trái cây giàu dinh dưỡng vì chứa nhiều vitamin C và các chất béo lành mạnh, nhưng trước khi ăn bạn nên thăm dò phản ứng của bé trước. Vì, rất có thể, bơ sẽ khiến cho dạ dày của bé ‘ọc ạch’, khó chịu.

- Khoai Tây chiên: Thực phẩm nhiều mỡ như khoai tây chiên và các món rán được liệt vào danh sách các món ăn không tốt cho bà mẹ đang cho con bú, vì những món ăn này có hàm lượng calo cao nhưng lại ít chất dinh dưỡng. Dầu mỡ cũng có thể gây ra vấn đề với sữa mẹ và gây kích ứng dạ dày của trẻ nhỏ.

- Đồ uống có chứa cafein: Một ít caffeine là không sao, nhưng quá nhiều caffeine trong sữa của bạn có thể làm bé khó ngủ và trở nên cáu kỉnh.

Bạn sẽ nhận thấy rằng em bé sẽ bị đầy hơi, đau bụng và quấy hơn bình thường khi bụng của bé khó chịu. Những dấu hiệu này có thể xảy ra khi bạn ăn sôcôla. Nếu thực vậy thì tốt nhất, mẹ nên loại trừ các thức ăn gây kích thích này trong chế độ ăn uống của mình. Một số phụ nữ thấy rằng uống ca cao nóng hoặc hạt ca thay cho sôcôla sẽ tốt hơn là ăn uống những thứ liên quan đến sôcôla.

- Đồ uống có cồn: Nếu bạn đang ở trong một tình huống nào đó mà muốn uống một chút rượu, bạn cần chắc chắn rằng mình đã dự trữ sẵn sữa cho bé ra bình, bởi bạn sẽ không thể cho con bú một lần nữa mình sau hai giờ sau khi bạn ngừng uống rượu.

NHỮNG THẮC MẮC THƯỜNG GẶP KHI CHO CON BÚ

Cho con bú đúng cách tưởng dễ nhưng hóa ra chẳng đơn giản. Khá nhiều bà mẹ vẫn cứ loay hoay mãi với những thắc mắc chưa lời giải hoặc có những hiểu lầm nghiêm trọng dẫn đến việc cho bú sai cách, gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của bé.

Để giúp các mẹ chăm sóc và nuôi dưỡng bé tốt nhất, Thạc sĩ Lê Thị Hải, Giám đốc trung tâm khám và tư vấn dinh dưỡng, Viện dinh dưỡng Quốc gia, sẽ giải đáp tất cả các câu hỏi phổ biến nhất của chị em quanh việc nuôi con bằng sữa mẹ.

Do em không đủ sữa nên có cho bé bú thêm sữa ngoài. Nhưng bé khó chịu lắm! Mỗi lần bú  bình được chút ít là nhè ti ra không chịu nữa. Em cố ép thì bé khóc nằng nặc. Em phải làm gì đây?

Trả lời: Nếu con bạn vẫn phát triển bình thường về cân nặng và chiều cao thì không phải ép bé bú sữa ngoài làm gì vì bé bú sữa ngoài quen rất dễ sẽ bỏ bú mẹ, hơn nữa càng bị ép ăn trẻ càng sợ.

Bạn cũng nên tăng cường cho bé bú mẹ nhiều hơn vì như thế sẽ giúp sữa mẹ dồi dào. Để chất lượng sữa mẹ tốt, bạn nên ăn thêm cháo, uống sữa 2 – 3 cốc/ ngày, uống từ 2 lít nước/ngày và ăn đa dạng các loại thực phẩm (tuyệt đối không kiêng khem quá mức).

Bé bú mẹ nhiều sẽ giúp mẹ dồi dào sữa (Ảnh minh họa).

Đầu ti em ngắn, thụt nên ngày nào em cũng chịu khó vê đầu ti rồi dùng tay kéo nhưng không thấy hiệu quả. Vắt sữa mãi thì ngại, lại sợ con bú bình quen sẽ chê ti mẹ thì tủi thân lắm. Em phải làm gì đây?

Trả lời: Một số người mẹ có đầu ti ngắn, thụt khiến việc cho con bú gặp nhiều khó khăn. Bé thường khóc thét “phản đối” bú vì khó ngậm và mút ti mẹ. Khi ấy, nếu người mẹ không kiên trì thì chuyện nuôi con bằng sữa mẹ sẽ rất khó khăn. Bé lười, không chịu bú sẽ khiến mẹ giảm tiết sữa. Đồng thời, mẹ ít sữa thì bé càng chán bú mẹ và thích bú bình hơn.

Bạn có thể chọn cách vắt sữa, bỏ vào bình rồi cho con bú nhưng cách này cũng không nên kéo dài. Bởi một khi bé đã quen với núm ti giả thì bé sẽ càng không chịu bú mẹ, càng khóc to hơn khi mẹ nhét ti vào miệng bé. Với những trường hợp này, bạn có thể thử:

- Lấy khăn sạch, mềm, nhúng nước ấm, vắt khô, đặt lên đầu ti rồi “vân vê”. Nên làm trước khi cho con bú để kéo dài ti mẹ khiến bé bú mẹ dễ dàng hơn.

- Nếu một đầu ti bị thụt thì nên tránh luôn cho bé bú ở ti bên kia. Bú lệch như thế sẽ khiến bé không tận dụng được sữa ở hai bầu ngực mẹ; đồng thời khiến ngực mẹ không cân xứng (bên to – bên bé). Nên kiên trì cho bé bú cả ở bên có đầu ti ngắn.

- Tư thế bú đúng ở bé là miệng bé phải mở rộng ngậm sâu hết quầng thâm của vú, chứ không chỉ ngậm đầu ti. Do đó, người mẹ cần biết đưa ti mẹ vào miệng bé đúng cách để bé bú được: Đặt bé đối diện với một bên ngực mẹ, sao cho mũi (hoặc môi trên) của con đối diện với đầu ti của mẹ. Đợi đến khi bé mở miệng to (bạn có thể nhẹ nhàng cọ đầu ti mẹ lên môi của bé, kích thích bé mở miệng), bạn nhanh chóng đưa miệng con vào bầu vú mẹ. Môi dưới của bé chạm vào bầu vú mẹ, để môi dưới càng xa đầu ti mẹ càng tốt. Bởi vì, bằng cách này, “đầu ti” mẹ sẽ hướng tới vòm họng của bé.

Còn một cách nữa là bạn có thể nhờ trẻ lớn hơn bú hộ, thậm chí có thể nhờ ông xã hoặc người lớn bú hộ, để kéo dài đầu ti ra

Em lo quá! Bé nhà em được 17 tháng tuổi rồi mà ăn một mẩu chuối hay bất kỳ thứ gì khó nuốt một chút là trớ hết. Cho con ăn bột xong, chỉ cần uống nước sặc một chút là cũng cho ra hết luôn. Phải làm gì giúp bé đây?

Trả lời: Nguyên nhân của tình trạng này là tại bạn không chịu tập cho con ăn thô từ nhỏ, chắc cái gì cũng xay nhuyễn, hoặc chỉ cho con ăn nước. Bình thường từ 7 – 8 tháng tuổi bé đã có thể ăn được thức ăn thô như cháo hạt, thịt cá chỉ cần băm, nhưng vì cứ sợ con không nuốt được mẹ cứ xay nhuyễn hết làm mất phản xạ nhai, của trẻ, cái gì ăn cũng chỉ nuốt chửng.

Một nguyên nhân nữa là do họng của bé quá nhạy cảm, hơi tý là nôn đã tạo thành phản xạ. Cách khắc phục bây giờ là bạn phải kiên trì tập, không cho trẻ ăn no quá, không ép trẻ khi bé không muốn ăn, dù có nôn ẹo vẫn phải kiên trì tập, bạn có thể cho bé ăn những gì bé thích, cho ăn cùng mâm với người lớn hoặc cho bé tự nhón thức ăn cho vào miệng, cho ăn cùng với trẻ con hàng xóm...

Bên cạnh đó bạn cũng có thể cho dùng thêm men tiêu hoá và kẽm theo hướng dẫn của bác sĩ.

Chị em bị đau tức ngực thường xuyên khi cho con bú thì nên đi khám ngay (Ảnh minh họa).

Em không hiểu sao bé nhà em nhất quyết không chịu bú mẹ?

Trả lời: Bạn không nói rõ hiện bé bao nhiêu tháng tuổi, đã từng bú mẹ và bỏ bú hay bỏ bú mẹ ngay từ khi chào đời, điều này rất quan trọng vì mỗi một tình huống có cách giải quyết khác nhau.

Trường hợp bé đã từng bú mẹ nhưng bỗng nhiên bỏ bú thì nguyên nhân chính là bạn đã tập cho con ăn sữa ngoài khi mẹ chuẩn bị đi làm hoặc mẹ sợ thiếu sữa nên có cho bé ăn thêm, khi đã bú bình quen đương nhiên bé sẽ bỏ bú mẹ vì bú bình dễ hơn bú mẹ rất nhiều. Cách khắc phục là bạn ngừng cho bé bú thêm sữa ngoài mà hãy vắt sữa mẹ cho vào bình dự trữ cho bé bú. Nếu bé chê sữa nhạt không bú, bạn có thể pha thêm một ít sữa ngoài, sau đó dần dần bỏ hẳn sữa ngoài, kiên trì tập cho bé bú mẹ lại xen kẽ với các bữa bú bình.

Trường hợp bé mới sinh không chịu bú mẹ thì phải vắt sữa mẹ cho trẻ ăn bằng thìa sau đó từ từ tập cho trẻ bú mẹ. Nếu bé đã đến tuổi ăn dặm (ngoài 6 tháng) bạn nên cho con bú mẹ lúc đói trước, sau đó mới cho ăn dặm.

Vợ tôi mới sinh con đầu lòng được gần 4 tháng. Cho con bú, cô ấy thường xuyên kêu đau tức ngực. Xin hỏi, vợ tôi bị bệnh gì?

Trả lời: Anh nên đưa vợ đi khám chuyên khoa nội xem chị ấy có mắc bệnh gì về tim mạch, hoặc viêm dây thần kinh liên sườn hay không? Nếu cần thiết nên làm các xét nghiệm cận lâm sàng để chẩn đoán cho chính xác.

Bé nhà em bú mẹ hay bị đau bụng. Chuyển cho bé ăn sữa ngoài liệu có cải thiện được tình hình?

Trả lời:  Một số bà mẹ có hàm lượng đường trong sữa cao khiến bé bú mẹ dễ đau bụng rồi đi ngoài phân lỏng, mùi chua có bọt. Để cải thiện tình hình, bạn nên cho bé uống nước vôi nhì 5%, ngày uống 10ml chia 2 lần/ngày, uống thêm men vi sinh 2 gói hoặc 2ống/ngày trong vòng 1 tuần nếu không khỏi, thì hãy chuyển sang ăn sữa ngoài nhưng phải chọn loại sữa không có đường lactose ( Free lactose). Để duy trì nguồn sữa mẹ vợ bạn vẫn nên vắt sữa, cho ăn cùng với sữa ngoài và chế độ ăn của mẹ nên giảm chất ngọt, còn vẫn ăn tôm, cua, cá bình thường.

Đầu ti của tôi hay bị rỉ sữa giữa các cữ cho con bú. Tại sao lại thế? Tôi nên làm gì để khắc phục?

Trả lời: Ngực bạn bị rỉ sữa giữa các cữ bú. Hiện tượng này có thể xuất hiện trong những tuần đầu tiên khi bạn bắt đầu cho bé bú. Cách khắc phục hiện tượng này như sau: Bạn hãy đặt những tấm vải lót (thường là vải xô hoặc khăn mặt bông) phía trong áo lót để thấm hút lượng sữa bị rỉ ra. Cần thay đổi thường xuyên những tấm vải lót này và giặt sạch sẽ là rất cần thiết vì sữa ẩm ướt gần bên da có thể làm bạn bị viêm da do nấm.

Hoặc, bạn có thể vắt bớt sữa trước khi cho con bú. Việc rỉ sữa này thường chỉ hay gặp vài tuần sau khi sinh, nếu cho con bú thường xuyên sữa sẽ tự chảy điều hoà hơn, bạn cũng không nên quá lo lắng hiện tượng này vì điều đó càng chứng tỏ bạn rất nhiều sữa để nuôi con.

Làm gì với bé ngủ trong lòng mẹ khi đang bú?

Trả lời: Có rất nhiều bé cứ ngậm vú mẹ là ngủ vì trong sữa mẹ có chứa chất gần giống thuốc an thần được tạo ra do thuỷ phân từ casein trong sữa mẹ. Nếu bé ngủ trong lúc đang bú bạn có thể vẫn tiếp tục cho con bú đến khi trẻ tự bỏ ra. Sau đó đặt bé xuống giường ngủ.

Bé đầu nhà tôi mới được 8 tháng tuổi thì tôi lại dính bầu. Liệu tôi có thể cho bé bú khi đang mang thai không?

Trả lời: Mẹ có thai vẫn có thể cho con bú trong những tháng đầu vì không hại gì cho trẻ và thai nhi nhưng mẹ cần phải ăn uống nhiều hơn cả về số lượng và chất lượng.

Con bạn đã 8 tháng vì vậy chỉ cần bú thêm 4 tháng nữa là có thể cai sữa, những tháng cuối của thai kì thì không nên cho trẻ bú vì có thể làm kích thích đầu vú gây tăng tiết oxytoxcin gây tình trạng sinh non tháng. Khi cai sữa cần cai từ từ bằng cách giảm số lần bú trong ngày. Cai sữa đột ngột có thể làm chấn thương tinh thần dẫn đến biếng ăn ở trẻ làm sụt cân và suy dinh dưỡng.



Thực phẩm không tốt cho người cao huyết áp
Thực phẩm không tốt cho "chuyện ấy"
Thực phẩm không tốt cho bệnh dạ dày
Ăn nhiều chuối có tốt không
Thực phẩm không tốt cho bà bầu
Ăn rau sống có tốt không?
Thực phẩm tốt cho tinh trùng


(ST)