Cách rèn luyện kỹ năng mềm nền tảng cho thành công của bạn

Trong cuộc sống hàng ngày việc giao tiếp và gây ấn tượng với người khác là một điều hết sức quan trọng. Vậy làm thế nào để ta có thể nói chuyện trước đám đông nói hay nói giỏi và thực sự gây ấn tượng tốt khi giao tiếp với họ? Hay làm thế nào để không run khi nói chuyện với ai đó hoặc với người ấy của bạn?... Để làm được nhưng điều đó ta cần phải rèn luyện cho mình một kỹ năng giao tiếp mà người ta thường gọi là kỹ năng mềm

Rèn luyện kỹ năng mềm

Kỹ năng “mềm” là những kỹ năng thuộc về từng con người, không mang tính chuyên môn, kỹ năng này ta không thể đánh giá được bằng những giấy tờ văn bản đơn thuần. Những kỹ năng còn lại như học vấn, kinh nghiệm, sự thành thạo về chuyên môn v.v được gọi là những kỹ năng “cứng”.

Bạn có phải là một người dễ hòa đồng với mọi người không? Bạn có tận tâm với công việc được giao không? Trong công việc thường ngày, bạn giải quyết các vấn đề gặp phải có hiệu quả không? Đây chính là các dạng câu hỏi được đặt ra nhằm đánh giá các kỹ năng “mềm” của bạn.

Nhìn chung, các nhà tuyển dụng rất coi trọng các kỹ năng “mềm”, bởi vì đây là một tiêu chí giúp họ đánh giá chính xác năng lực thực sự của một người lao động và được nhà tuyển dụng dùng để kiểm tra, đánh giá khả năng của người lao động khi muốn tuyển họ vào làm việc cũng như nhận xét về năng lực làm việc của người lao động. Khi bạn có được các kỹ năng “mềm”, mỗi khi giao việc cho bạn, sếp của bạn sẽ hoàn toàn yên tâm rằng bạn sẽ biết cách để hoàn thành tốt công việc đó, đôi khi bạn còn làm cho sếp hoàn toàn bất ngờ về cách mà bạn hoàn thành công việc đó.

Khả năng làm việc theo nhóm: Tục ngữ có câu:” Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”. Điều đó có nghĩa là, khi làm việc theo nhóm thì hiệu quả công việc cao hơn nhiều so với làm việc đơn lẻ. Vì vậy, các nhà tuyển dụng đặc biệt là các công ty nước ngoài rất quan tâm đến kỹ năng làm việc theo nhóm của ứng viên khi họ muốn tuyển dụng nhân viên mới. Đây là một điểm yếu của người Việt nam, rất nhiều bạn sinh viên tốt nghiệp loại khá, loại giỏi nhưng khi phỏng vấn tìm việc làm vẫn rớt hoặc được đánh giá thấp về mặt này.

Sự sáng tạo trong lao động: Tục ngữ có câu: " trong cái khóló cái khôn", điều đó có nghĩa là sự sáng tạo và lối suy nghĩ thông minh luôn được đánh giá rất cao ở bất cứ công việc nào. Khi gặp một vấn đề nào đó trong công việc, người có óc sáng tạo thường tìm ra cách giải quyết vấn đề nhanh nhất, hợp lý nhất so với các đồng nghiệp. Vì vậy nhà tuyển dụng đánh giá rất cao những nhân viên biết giải quyết mọi vấn đề một cách sáng tạo.

Biết lắng nghe và học hỏi từ những lời phê bình của người khác: Đây là một trong những kỹ năng mang tính thử thách nhất đối với người lao động và cũng gây ấn tượng nhất đối với các nhà tuyển dụng. Người ta rất khó mà giữ bình tĩnh được khi bị người khác phê bình, chỉ trách.Tuy nhiên, khó mà làm được mới là điều đáng bàn,  việc giữ được thái độ bình tĩnh và có lối ứng xử phù hợp trước những lời phê bình của người khác là rất quan trọng, nó phản ánh rất nhiều về thái độ cầu thị của bạn. Đôi khi, người phỏng vấn cố tình chê trách bạn ở một khía cạnh nào đó để thử lòng bạn, nếu bạn không tỉnh táo và nổi nóng với họ thì lập tức bạn bị mất điểm về mặt này. Ngoài việc biết lắng nghe và học hỏi từ những người xung quanh thì việc bạn đưa ra được những lời đánh giá, nhận xét mang tính xây dựng đối với người khác cũng mang ý nghĩa quan trọng không kém việc bạn biết lắng nghe và học hỏi từ chính họ.

Thái độ lạc quan: Như các cụ xưa đã nói “nhân vô thập toàn”. Điều đó có nghĩa là, hãy nhìn sự việc theo chiều hướng tích cực thì tốt hơn là chiều hướng tiêu cực.  Trong thực tế, cái nhìn lạc quan dễ dẫn đến thái độ và hành động lạc quan, từ đó sẽ cho ta một kết quả khả quan.

Đa năng và biết ưu tiên công việc: Trong bối cảnh hiện nay, nhà tuyển dụng rất cần những nhân viên có khả năng kiêm nhiệm cùng lúc được nhiều công việc khác nhau. Nếu bạn có thể cùng lúc theo dõi được tiến trình của nhiều dự án khác nhau hoặc trong khi làm việc, bạn biết lựa chọn để ưu tiên những việc quan trọng để giải quyết trước thì bạn thuộc nhóm người đa năng và biết ưu tiên công việc.

Giao tiếp hiệu quả: Giao tiếp tốt là kỹ năng rất cần thiết đối với người lao động, nhất là các bạn sinh viên mới ra trường đang tìm việc làm.Giao tiếp là phương tiện cho phép bạn xây dựng cầu nối với mọi người, giúp bạn bày tỏ được nhu cầu của mình và thuyết phục người khác chấp nhận ý kiến của bạn.

Tự tin: Thái độ tự tin là rất quan trọng khi bạn muốn gây ấn tượng với một ai đó. Việc bạn tỏ ra khiêm tốn khi nhận được lời tán dương của người khác là rất quan trọng nhưng việc bạn làm cho người khác nhận rõ những điểm mạnh của bạn cũng quan trọng không kém.

Năng động và biết lôi kéo người khác: Một điều rất quan trọng để bạn ghi điểm trước các nhà tuyển dụng là làm sao để họ biết được bạn có phải là người năng động và hay có các sáng kiến hay không? Nếu câu trả lời là có thì bạn thuộc nhóm người luôn biết cách tìm ra những giải pháp mới cho công việc của mình khiến cho nó hấp dẫn hơn thậm chí đối với cả những công việc được gọi là nhàm chán nhất.

Biết nhìn nhận toàn diện: Nếu như bạn có được cái nhìn toàn diện về công việc có nghĩa là bạn có khả năng xác định được các yếu tố dẫn tới thành công. Điều này cũng có nghĩa là bạn có thể nhận ra các nguy cơ tiềm ẩn và thời điểm nó xảy ra. Chẳng hạn, bạn làm việc trong lĩnh vực quảng cáo và phải xây dựng một chiến dịch để quảng cáo cho một kiểu điện thoại mới chẳng hạn. Nếu bạn có cách nhìn tổng quát, bạn dễ dàng nhận ra rằng mục đích của việc quảng cáo không phải chỉ là để bán được nhiều hàng, mà còn để làm thỏa mãn và thuyết phục khách hàng về chất lượng sản phẩm mà công ty bạn bán ra thị trường.

Kỹ năng mềm không phải tự nhiên có được mà phải qua quá trình học hỏi và rèn luyện không ngừng, điều này rất cần thiết đối với các bạn SV bởi sau này khi ra trường các bạn phải trãi qua quá trình phỏng vấn tìm việc làm, ngoài kiến thức chuyên môn được học ở trường, nếu bạn có được các kỹ năng mềm cần thiết thì khả năng các bạn vượt qua được các cuộc phỏng vấn sẽ cao hơn. Chia sẻ với sinh viên Đại học quốc gia Hà Nội giáo sư Ngô Bảo Châu nói: “Các bạn có quá ít những hoạt động tập thể để rèn luyện những kỹ năng mà sách vở không có”. Một điều nữa cần lưy ý là trong khi đang học hỏi và xây dựng các kỹ năng mềm, bạn không nên quên việc “xào xáo” lại các kỹ năng “cứng” mà bạn có. Thực tế thì bạn sẽ dễ thành công hơn nếu bạn biết khéo léo kết hợp tất cả các kỹ năng mà bạn có.

MỜI BẠN THAM KHẢO THÊM:

Kỹ năng nói chuyện trước đám đông

Phần lớn mọi người xem việc phải nói chuyện trước đám đông là nỗi sợ hãi kinh khủng nhất. Nỗi sợ đó còn hơn cả sợ rắn, sợ đi máy bay, hoặc ngay cả sợ cái chết. Nhưng chúng ta không thể trốn tránh nó mãi. Nhiều người trong chúng ta có thể được mời ra trình bày một báo cáo, phát biểu trong buổi họp phụ huynh học sinh, nói lời chúc mừng trong lễ cưới. Làm sao để bạn có thể vượt qua những thử thách đó. Thật đơn giản chỉ với một chút thời gian luyện tập.

- Quy tắc quan trọng nhất trong việc nói chuyện trước đám đông là bạn phải biết mình nói gì. Điều này nghe có vẻ ngớ ngẩn, nhưng thông thường các “diễn giả” không hề có một ý niệm rõ ràng về những gì họ truyền đạt đến người nghe. Bạn cần phải biết chính xác bạn sẽ đưa người nghe đến đâu. Một khi đã biết, hãy liệt kê nó thành 3 hay 4 điểm chính và soạn bài nói của mình tập trung vào những điểm này thôi. Bạn không phải là một cuốn từ điển sống, việc đưa ra quá nhiều thông tin hay không đủ thông tin cũng đều dở như nhau.

- Thực hành, nhưng không cần quá nhiều: Liệt kê ra những gì bạn sẽ nói và tập nói 1 hay 2 lần. Sẽ rất hay nếu như bạn canh thời gian trong khi tập, việc đó sẽ giúp bạn kiểm soát được thời gian nói mà không sợ bị lố. Có thể sẽ có những phút ngẫu hứng tình cờ xảy ra làm bạn bất ngờ và làm khán giả thích thú. Bạn sẽ không còn muốn xuất hiện trước đám đông nếu bạn đã nói về một đề tài cả ngàn lần rồi, bạn sẽ cảm thấy chán và chẳng thèm để ý tới khán giả nữa. Bạn cũng nên lập kế hoạch sẽ mặc những gì. Chú ý rằng đó phải là bộ đồ mà bạn cảm thấy thoải mái khi mặc vào. Và điều quan trọng nhất, đó phải là bộ đồ mà bạn biết sẽ làm mình nổi bật. Quyết định trước việc mình sẽ mặc gì trong ngày diễn thuyết sẽ làm bạn bớt lo lắng hơn.

- Hãy là chính mình! Nhiều người cảm thấy cần phải rập khuôn theo phong cách của ai đó khi nói trước đám đông, đó là vì họ cảm thấy họ không đủ tự tin để lôi cuốn sự chú ý của khán giả. Một số cảm thấy bị “khớp” và nghiêm túc quá mức và quên rằng tính hài hước cũng là một công cụ quan trọng của diễn giả. Đừng nên chỉ tập trung vào vấn đề chính, đôi khi những giai thoại cá nhân hay những mẩu chuyện nhỏ cũng là một cách rất tốt để hòa nhập với khán giả.

- Khán giả là bạn bè! Khán giả luôn ở đó, bởi vì họ quan tâm tới những gì bạn sẽ nói và muốn nghe bạn nói về vấn đề đó. Họ muốn bạn phải làm tốt. Đừng nghĩ khán giả như là một khối người thù địch, hãy xem họ chỉ là một nhóm cá nhân riêng lẻ. Hãy cố gắng nhìn vào một ai đó một lúc. Khi nói chuyện với khán giả, tiếp thu những ý kiến phản hồi của họ để hoàn thành bài nói chuyện của mình.

- Bạn sẽ vượt qua thôi mà! Tôi chưa bao giờ từng nghe thấy có ai chết trên bục diễn thuyết cả. Bạn cũng không bị thở dốc, hụt hơi, quên mất tên mình hay bị nổi nóng. Đấy là những chuyện gây ám ảnh cho bất cứ ai phải đứng trước đám đông. Người ta gọi đó là cơn ác mộng của diễn viên. Việc đó hoàn toàn bình thường. Sử dụng một số kỹ thuật thư giãn trước khi bắt đầu. Bạn có thể tìm một nơi để nhảy lên nhảy xuống hoặc dậm chân thật manh, điều này sẽ giúp bạn cảm thấy vững vàng và giảm bớt căng thẳng. Lắc bàn tay và co duỗi nắm tay. Điều này sẽ làm tay bạn bớt run. Nếu run tay thực sự là một vấn đề thì hãy nắm lấy một tấm danh thiếp hay nắm vào bục diễn thuyết khi nói chyện. Lè lưỡi ra, trợn mắt và há miệng to hết cỡ, sau đó nhăn tít mặt lại. Việc này sẽ làn thư giãn các cơ mặt của bạn. Hít thật sâu và thở mạnh ra tiếng để làm ấm giọng của bạn. Tưởng tượng như bạn đang ở trên một đám mây, không gì có thể làm hại đến bạn khi bạn đang ở trong đó. Hãy cố gắng giữ hình ảnh ấy trong đầu khi bạn đang đứng trên diễn đàn. Sẽ trở nên dễ dàng hơn! Nói chuyện trước công chúng càng nhiều, việc đó càng trở nên dễ dàng hơn. Có khi bạn còn cảm thấy thích nữa ấy chứ!

Cách rèn luyện kỹ năng Giải quyết vấn đề

Quá trình chuyển tiếp từ thời học sinh sang đời sống sinh viên không phải là một thời kỳ dễ dàng đối với nhiều bạn trẻ. Cuộc sống tập thể ở nhà trọ, ký túc xá, chi tiêu cá nhân, quan hệ bạn bè, tương quan thầy trò, cách học đại học, định hướng công việc sau khi ra trường,… Tất cả những thay đổi ấy đều khiến cho các bạn sinh viên cảm thấy nhiều áp lực và đó cũng chính là những vấn đề mà sinh viên hay gặp phải.  Khi gặp vấn đề, con người thường có những biểu lộ cảm xúc và hành vi rất khác nhau, có người cảm thấy lo lắng, chán nản, có người muốn buông xuôi nhưng cũng có người lại chấp nhận. Nếu không được trang bị kỹ năng giải quyết vấn đề thì nhiều người sẽ dễ mất định hướng, thất bại trong các mối quan hệ, trong học tập, trong công việc,… thậm chí tìm đến cách giải quyết tiêu cực để né tránh vấn đề như: nghiện rượu, nghiện ma túy, tự tử,…Bởi vậy việc rèn luyện kỹ năng Giải quyết vấn đề là điều vô cùng cần thiết đối với các bạn sinh viên.   1/  Vấn đề của bạn là gì?  Vấn đề không phải lúc nào cũng là những khái niệm trừu tượng, vĩ mô mà vấn đề trong nhiều trường hợp rất đơn giản và cụ thể, ví dụ như:   - Làm sao để lựa chọn ngành học phù hợp? - Cần tự học như thế nào để nâng cao thành tích? - Mua những sách gì để học tốt môn tiếng Anh? - Có nên yêu khi còn là sinh viên? - Có nên đi chơi vào cuối tuần này? …

2/  Bạn có biết quy trình giải quyết vấn đề?    

 8 bước cơ bản rèn luyện Kỹ năng Giải quyết vấn đề

- Xác định chính xác vấn đề

- Xác định chủ sở hữu của vấn đề

- Phân tích kỹ lưỡng để hiểu vấn đề

- Đề ra mục tiêu và nhận định cơ hội trong vấn đề

- Đánh giá giải pháp

- Chọn lựa và xác định giải pháp khả thi

- Đưa ra quyết định thực hiện

- Đánh giá kết quả.

3/ Cách thức nào để giải quyết vấn đề hệ thống và sáng tạo?

 Có rất nhiều cách để giải quyết vấn đề hệ thống và sáng tạo, mỗi cách đều có những ưu và nhược điểm khác nhau. Có cách được vận dụng rất hiệu quả trong nhận diện vấn đề nhưng có cách lại phù hợp hơn để tìm ra nguyên nhân vấn đề. Cho nên, tùy theo mỗi cá nhân cũng như những tình huống riêng biệt mà có sự lựa chọn cách thức phù hợp. Sau đây là một số cách điển hình:

3.1/ Kỹ thuật xương cá (Nguyên tắc 4W + 1H)

 Mỗi một câu hỏi vì sao liên quan đến vấn đề cần giải quyết sẽ là một xương : 4 câu hỏi chữ W và một câu hỏi chữ H (Nguyên tắc 4W + 1H) bao gồm:

•    Where: Vấn đề nằm ở đâu?

•    When: Vấn đề xảy ra khi nào?

•    Why: Tại sao vấn đề xảy ra?

•    Who: Ai là người có liên quan đến vấn đề?

•    How: Bằng cách nào giải quyết vấn đề?

3.2/ Tư duy 6 chiếc mũ

•    Chiếc mũ trắng: tìm hiểu thông tin, sự kiện liên quan đến vấn đề

•    Chiếc mũ đỏ: cảm xúc, trực giác khi nghĩ về vấn đề đó

•    Chiếc mũ đen: suy nghĩ về những khó khăn, bất lợi, rủi ro khi không giải quyết hoặc khi giải quyết vấn đề đó.

•    Chiếc mũ vàng: suy nghĩ về những điều kiện thuận lợi, kết quả đạt được khi giải quyết vấn đề

•    Chiếc mũ xanh lục: Những ý tưởng về giải pháp, mô hình, hành động để giải quyết vấn đề.

•    Chiếc mũ xanh lam: Kiểm tra lại các ý tưởng có phù hợp với các mũ trước đó. Sắp xếp các ý tưởng theo thứ tự thời gian, tính chất quan trọng để hình thành kế hoạch hành động.

3.3/ Bão táp trí tuệ (Brainstorm)

•    Mỗi thành viên trong nhóm đưa ra ý kiến và có thể giải thích tại sao đưa ra ý kiến đó.

•    Không tranh luận và phủ nhận ý kiến

•    Phân tích, đánh giá và chọn lựa ý kiến phù hợp 

4/ Rèn luyện cụ thể và nâng cao kỹ năng Giải quyết ván đề như thế nào?

4.1/ Về tư duy

•    Chấp nhận thực tế vì trong cuộc sống, ai cũng phải có vấn đề và phải giải quyết vấn đề.

•    Thay đổi suy nghĩ khi gặp vấn đề vì khó khăn rằng, thất bại đôi khi lại là cơ hội để thành công.

•    Hướng suy nghĩ của bạn vào những vấn đề mà mình có thể giải quyết được và bỏ qua những vấn đề ngoài khả năng của bản thân.

•    Xác định và tìm đến nguồn giúp đỡ cần thiết (những người mà mình có thể tin tưởng, chia sẻ vấn đề của bạn đôi khi không cần họ phải cho bạn một câu trả lời, hay một giải pháp, nói ra suy nghĩ cảm xúc của mình có khi lại là cách nhanh nhất để bạn nhận ra những “ rối rắm” mà bản thân đang gặp phải  để tìm ra một giải pháp khả thi cho mình), không nên có suy nghĩ tự mình giải quyết tất cả mọi vấn đề.

4.2/ Về hành động

•    Tham gia sinh hoạt đội – nhóm để lắng nghe, chia sẻ và học hỏi cách nhìn nhận, đánh giá và giải quyết vấn đề từ người khác.

•    Kiên trì luyện tập thói quen phân tích vấn đề bằng cách áp dụng các cách thức giải quyết vấn đề hệ thống và sáng tạo như: kỹ thuật xương cá, tư duy 6 chiếc mũ,…

•    Tham khảo sách, báo, tạp chí…

4.3/ Cụ thể

- Hãy nghĩ ra càng nhiều giải pháp càng tốt cho mọi vấn đề bạn đang gặp phải. Nhận phản hồi từ những người xung quanh có những quan điểm, suy nghĩ khác để có tầm nhìn rộng hơn và từ đó, chọn ra một giải pháp.

- Luyện tập, hình dung trước và giải quyết vấn đề trước khi chúng phát sinh. Ví như, trên đường đi làm, bỗng nhiên xe của bạn bị hỏng thì bạn sẽ làm gì. Bạn có thể nghĩ ra bao nhiêu giải pháp. Đâu là giải pháp tối ưu? Đâu là giải pháp mà có khả năng bạn lựa chọn. Khi làm xong bài tập này, bây giờ bạn có thể làm gì để có sự chuẩn bị tốt hơn trong trường hợp điều đó xảy ra.

- Mỗi ngày hãy nghĩ ra một số giải pháp cho một vấn đề tưởng tượng. Ví như, con bạn đột nhiên không thích đi học, con đường đi làm hôm nay bị cấm… Bạn sẽ giải quyết như thế nào.

- Luôn luôn nghĩ rằng, các vấn đề thường có hơn một giải pháp. Chúng ta càng có sẵn nhiều công cụ thì chúng ta sẽ ngày càng trở thành người giải quyết vấn đề giỏi hơn. Nghĩ ra những phương án giải quyết tốt hơn, thay vì xem chúng đúng hay sai.

- Tự thưởng cho mình khi bạn tìm ra được một giải pháp tuyệt vời cho vấn đề nào đó. Điều đó giúp bạn có thêm động lực để tìm ra các giải pháp cho các vấn đề tiếp theo.



Tạo ấn tượng với nhà tuyển dụng bằng "kỹ năng mềm"
Những kĩ năng cần có của nhân viên kế toán
Những kỹ năng cần có của nhân viên văn phòng
Kĩ năng cho nghề sale
Kỹ năng làm việc độc lập
Nguyên tắc trong kỹ năng giao tiếp

(ST)