1
Viêm khớp dạng thấp thường gây đau, sưng và cứng khớp khiến cơ thể mệt mỏi, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Ngoài những phương pháp uống thuốc giảm đau, sự can thiệp của y học hiện đại như phẫu thuật, nội soi… từ xưa, ông cha ta đã biết tự bào chế và kết hợp nhiều cây cỏ làm thành thuốc và một trong những phương thuốc dân gian đó, các thầy thuốc đã tạo nên nhiều bài thuốc giúp chữa bệnh viêm khớp dạng thấp rất hiệu quả.
Các bài thuốc thường dùng để chữa viêm khớp dạng thấp
Để giảm đau khi bị viêm khớp, bạn có thể áp dụng một số bài thuốc chườm nóng hoặc xoa bóp sau:
– Bồ kết 1 phần, muối ăn 2 phần, giã nát, sao nóng, dùng vải xanh gói lại chườm chỗ đau, khi lạnh lại thay, sẽ hết đau ngay.
– Dùng giấm ngâm lâu năm nẫu lẫn với 3 lạng hành củ giã nát sau đó gói vào vải, chườm nóng chỗ đau.
– Hạt cải tán bột, hòa với lòng trắng trứng gà bôi vào các chỗ khớp bị viêm hoặc sưng đau rồi buộc lại bằng vải mềm. Mỗi ngày, bạn nên thay một lần bài thuốc này sẽ rất có hiệu quả trong điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp.
– Lá ngải cứu, hành cả rễ, gừng bỏ vỏ cho vào giã nát cùng nhau rồi cho thêm chút rượu, xào nóng rồi đắp vào chỗ khớp bị đau, sau đó lấy lá thầu dầu đắp lại. Làm liên tục mỗi ngày 5-6 lần cho đến khi thấy các khớp không còn sưng đau thì thôi.
– Kim ngân hoa cả lá, trộn với rượu, xào nóng, đắp vào chỗ đau cũng là bài thuốc khá hiệu quả trong chữa bệnh viêm khớp dạng thấp.
Một số bài thuốc uống dân gian đơn giản
– Dây đau xương sao vàng, hạ thổ, sắc uống mỗi ngày 15-20 g.
– Đẳng sâm, sắc uống mỗi ngày 15-20 g.
– Ý dĩ nhân, nấu cháo ăn lâu dài.
– Quả ké đầu ngựa 2 lạng, giã nát, mỗi lần dùng 2-3 đồng cân (8-12 g) sắc uống khi hơi đói. Kỵ ăn thịt lợn.
– Ngũ gia bì, ngưu tất, mộc qua, tục đoạn, đỗ trọng, thiên niên kiện, quế chi, hà thủ ô, thổ phục linh, mỗi vị 20g, ngâm chung trong 2 lít rượu ngon, mỗi tối uống 30ml.
– Độc hoạt 8g, tang ký sinh 24g, tần cửu 16g, phòng phong 8g, tế tân 4g, xuyên khung 8g, đương quy 16g, bạch thược 8g, sinh địa 20g, ngưu tất 8g, đỗ trọng 16g, quế chi 8g, phục linh 16g, đảng sâm 16g, cam thảo 4g, sắc ngày 1 thang uống hoặc ngâm rượu uống, tác dụng bài thuốc là khử phong thấp, giảm đau, chữa thấp khớp mãn tính, đau lưng, các khớp co duỗi khó khăn.
Bài thuốc Đông y dùng lươn chữa viêm khớp dạng thấp
Lươn là loại thực phẩm rất giàu dinh dưỡng, dân gian thường dùng làm thức ăn bổ dưỡng và được chế biến thành nhiều món ăn ngon. Ngoài ra, lươn còn có thể dùng làm thuốc chữa bệnh.
Theo Đông y: thịt lươn có vị ngọt, tính ấm. Có tác dụng bổ ích hư tổn, trừ phong thắng thấp, cuồng cân tráng cốt. Cải thiện sức khỏe cho người yếu mệt, đau nhức xương khớp…
Một số món ăn bài thuốc dùng lươn chữa viêm khớp dạng thấp:
Chả lươn cuốn lá lốt: thịt lươn khoảng 500g, lươn tuốt sạch nhớt, bỏ ruột, cắt nhỏ, đem ướp gừng, tỏi và muối tiêu; dùng lá lốt gói lại, nướng hoặc chiên ăn.
Theo Đông y, lá lốt có vị cay, tính ấm dùng trị tay chân tê bại, các chứng đau xương khớp… kết hợp với thịt lươn trở thành món ăn bài thuốc có tác dụng chữa viêm khớp dạng thấp khá tốt.
Bột lươn: dùng 4 – 6 con lươn loại to trên 500g, rượu trắng lượng thích hợp trộn với lươn, ssau đó hong khô, làm thịt lươn, bỏ nội tạng, sấy khô nghiền mịn, cất trong lọ nút kín dùng dần, 2 lần mỗi ngày, mỗi lần 15g hòa với chút rượu trắng uống hoặc có thể dùng bột lươn hòa vào cháo ăn, liệu trình 2 tháng. Có tác dụng giảm đau nhức xương khớp do viêm khớp dạng thấp.
Ngâm rượu lươn: dùng lươn non 500g, rượu trắng 100ml, ngâm rượu uống ngày 2 lần, mỗi lần 20ml, uống xong xúc miệng, dùng trong vòng 1 tháng giúp chữa viêm khớp dạng thấp đau nhức nhiều.
Một số món ăn, bài thuốc dùng cho người viêm khớp, viêm đa khớp
Món ăn
– Dùng xương bò 60g, sừng linh dương 60g, thược dược phiến 60g, rượu trắng 100g. Xương bò tán nhỏ, rồi cùng các vị thuốc trên cho vào trong túi vải để ngâm trong rượu trắng sau 10 ngày lấy ra uống. Ngày uống 1 lần, mỗi lần một cốc 30 ml.
– Lộc nhung, câu kỷ tử: Dùng 5g lộc nhung (nhung hươu), câu kỷ tử 20g, rượu trắng 1 lít. Cho nhung hươu và câu kỷ tử vào rượu trắng ngâm trong bình đậy kín nắp, sau một tuần là sử dụng được. Mỗi ngày uống 1 lần, mỗi lần độ 30-40 ml, cứ 15 ngày là một liệu trình.
– Dùng một ít đu đủ, mễ nhân sống 30g, hai thứ rửa sạch cho vào nồi nhỏ, đổ vào một chén nước, để nhỏ lửa nấu khi thấy mễ nhân chín mềm thì cho vào một ít đường trắng. Dùng một thời gian dài.
– Dùng nửa kg thịt dê, 200g cà rốt, các gia vị vừa đủ. Cà rốt và thịt dê rửa sạch thái miếng, thịt dê đem ướp gừng tươi, rồi xào trong chảo dầu nóng độ 5 phút, sau đó cho vào chút rượu, nước tương, gia vị và nước vừa đủ, nấu đến chín mềm. Sau đó lại cho vào nồi đất cùng vỏ quýt và 3 chén nước, nấu với lửa lớn đến sôi thì hạ nhỏ lửa, nấu đến khi thật nhừ, lấy ra dùng kèm trong bữa cơm.
Bài thuốc
Hi thiêm thảo 30g, hải đồng bi 30g, nhẫn đông đằng 30g, tang chi (cành dâu tằm) 30g, kê huyết đằng 15g, tần giao 10g, tri mẫu 10g, cát căn 10g, sinh ý mễ 30g, phòng kỷ 10g. Cho tất cả vào nồi cùng nước vừa đủ, nấu sôi 20 phút, rồi sắc lại còn 300 ml, chia làm hai lần dùng trong ngày, uống lúc còn nóng ấm.
Sinh toàn yết 60g, tam thất 30g, địa long 90g, sinh hắc đậu 60g hạt, xuyên ô 15g, xạ hương 3g (nghiền nhỏ, bỏ vào sau). Tất cả nghiền thành bột mịn dùng hồ gạo làm thành viên hoàn to bằng hạt đậu xanh, mỗi ngày uống 2 lần (sáng, chiều) mỗi lần 7 đến 10 viên hoàn, dùng với nước ấm.
Một số bài thuốc Nam điều trị theo từng thể bệnh viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp có 2 thể: cấp tính và mạn tính.
Viêm khớp cấp tính:
Các khớp sưng đau, người sốt, toàn thân mệt mỏi, nhiều khi kèm theo viêm họng, đau họng. Khớp sưng đau tăng lên khi bị lạnh và ẩm ướt. Phép trị: khu phong tán hàn, chống viêm, chỉ thống. Dùng một trong các bài:
Bài 1: rễ bưởi bung 16g, thổ phục linh 20g, cà gai leo 12g, nam tục đoạn 20g, hà thủ ô 16g, xương bồ 16g, quế 8g, thiên niên kiện 10g, cam thảo 10g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần.
Bài 2: xuyên khung 10g, cỏ xước 10g, tất bát 12g, kê huyết đằng 20g, ngải diệp 16g, tang ký sinh 16g, quế 8g, thiên niên kiện 10g, ngũ gia bì 16g, cẩu tích 10g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần.
Bài 3: nam tục đoạn, ngũ gia bì, ngải diệp, trinh nữ, cối xay, đơn hoa, kê huyết đằng, xa tiền thảo mỗi vị 24g. Ngày dùng 1 thang, sắc 3 lần uống 3 lần.
Viêm khớp mạn tính:
Đau nhức các khớp, ổ khớp không sưng, người không sốt, hạn chế vận động, đau tăng lên khi thời tiết thay đổi, có biểu hiện cứng khớp, thường gặp ở người cao tuổi. Phép trị: trừ phong, lợi thấp kết hợp với bổ can thận và dưỡng huyết. Dùng một trong các bài:
Bài 1: đương quy 12g, bạch thược 12g, kê huyết đằng 20g, trinh nữ 20g, bưởi bung 20g, hy thiêm 20g, đinh lăng 20g, nam tục đoạn 20g, quế 8g, thiên niên kiện 10g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần. 15 – 17 ngày là một liệu trình.
Bài 2: thổ phục linh 20g, trinh nữ 20g, xương bồ 16g, ngải diệp 16g, kinh giới 16g, hà thủ ô chế 16g, kê huyết đằng 20g, tất bát 12g, đương quy 12g, chích thảo 12g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần.
– Nếu đau nhiều không ngủ được, gia: hắc táo nhân 16g, viễn chí 12g, lạc tiên 20g.
– Thường bị lạnh bụng, rối loạn tiêu hóa, gia: bạch truật 16g, sơn thù 10g, lương khương 12g.
– Ăn uống kém, cơ thể suy nhược, gia: đại táo 5 quả, hoàng kỳ 16g, sinh khương 6g, nhân sâm 10g.
– Ho hen, khó thở, mắc đờm, gia: tía tô 12g, cát cánh 12g, bán hạ 10g, hậu phác 10g.
Kết hợp uống thuốc sắc với các thuốc xoa bóp ngoài như: quế 20g, thiên niên kiện 20g, hoa hồi 20g, bạch chỉ 24g, xuyên khung 20g, xương bồ 30g, cao lương khương 20g, gừng khô 20g, trần bì 20g, tô mộc 20g. Các vị thái nhỏ, bỏ vào chai thủy tinh, đổ ngập rượu để ngâm. Sau 10 ngày là dùng được. Dùng bông tẩm thuốc xoa vào những nơi bị sưng đau.
