Chu kỳ sinh trưởng của sợi tóc
Bình thường, trên da đầu của mỗi người có khoảng hơn 100.000 sợi tóc và mỗi sợi tóc đều trải qua các thời kỳ: sinh trưởng, ngừng sinh trưởng và thời kỳ rụng tóc. Thời kỳ sinh trưởng kéo dài 2-6 năm.
Trong thời kỳ này, các tế bào tủy tóc phân chia dồi dào làm tóc liên tục mọc dài ra. Tốc độ sinh trưởng của tóc khoảng 1cm mỗi tháng. Tiếp theo là thời kỳ ngừng sinh trưởng, khoảng 2-3 tháng, tóc không mọc dài ra và cũng không rụng đi. Ở tuổi thành niên, có khoảng 5% số sợi tóc thuộc vào thời kỳ ngừng sinh trưởng. Cuối cùng là thời kỳ rụng tóc. Khi hết vòng đời, sợi tóc bị rụng đi nhưng lại được thay thế bằng một sợi tóc khác đang mọc ra.
Thông thường, người ta bị rụng 30-60 sợi tóc mỗi ngày và cũng có ngần ấy sợi tóc mới mọc. Vào mùa xuân hay mùa thu, tóc hay bị rụng nhiều hơn. Khi nhìn thấy tóc rụng trong bồn rửa mặt, bồn tắm hay thấy tóc rơi rụng trong nhà là dấu hiệu không bình thường. Muốn biết tình trạng rụng tóc có đáng lo ngại không, có thể làm trắc nghiệm rụng tóc: sau 3 ngày gội đầu bằng dầu gội, kẹp một lọn tóc khoảng 10 sợi giữa hai ngón tay cái, tay trỏ và kéo mạnh. Nếu có hơn hai sợ bị rụng là dấu hiệu xấu.
Nguyên nhân gây rụng tóc
Những phụ nữ đang mang thai, những người đang dùng thuốc chữa bệnh tăng huyết áp, tiểu đường hoặc thuốc ức chế miễn dịch thì tóc thường bị rụng nhiều hơn. Rụng tóc được xác nhận khi số lượng tóc rụng mỗi ngày vượt quá 100 sợi. Tuy nhiên, nhận định này cũng chỉ là tương đối vì người tóc dày thì có rụng nhiều hơn cũng không đáng lo, còn với người tóc thưa lại là cả một vấn đề.
Ngoài ra, một số tác động cơ học thông thường như tết tóc, búi tóc quá chặt làm căng chân tóc nhiều lần và mạnh khiến tóc dễ bị rụng. Không nên dùng lược chải tóc quá cứng, không nên chải tóc quá nhiều lần trong ngày. Ngay cả gội đầu nhiều lần trong ngày, sấy tóc, để tóc ướt mà đi ngủ hoặc phơi nắng cũng làm gia tăng tổn thương sợi tóc. Một thiếu sót hay gặp của chị em là ra nắng không che tóc, tóc sẽ bị tổn thương bởi tia cực tím trong ánh nắng mặt trời.
Nếu dùng thường xuyên hóa chất cũng gây hại cho sự phát triển của tóc như keo xịt tóc, dầu gội đầu, chất tẩy rửa... Khi loại bỏ những tác nhân đó thì tóc vẫn có thể mọc trở lại.
Nếu tóc bị nhiều bã nhờn, chất bã sẽ gây ngạt thở chân tóc là nơi nuôi dưỡng tóc.
Tẩy gàu. Gàu là các vi nấm tấn công gây viêm da đầu, rụng tóc.
Cần lưu ý là các loại dầu gội đầu thông thường chỉ nhằm tạo độ trơn, bóng đẹp cho tóc, còn người bị rụng tóc cần dùng loại dầu gội đặc hiệu chứa vitamin và các chiết xuất từ thực vật, kích thích nuôi dưỡng da đầu và chân tóc.
Rụng tóc sau sinh:
Sau khi sinh, rất nhiều bà mẹ thường phải đối diện với những vấn đề sức khỏe, sắc đẹp, trọng lượng cơ thể…Trong đó, rụng tóc cũng là một triệu chứng phổ biến và đáng quan tâm. Bài viết dưới đây sẽ giúp các bà mẹ hiểu rõ và cách khắc phục tình trạng này.
Thời điểm rụng tóc sau sinh
Hiện tượng rụng tóc thường xảy ra trong khoảng từ tháng thứ 2 đến tháng thứ 7 sau khi sinh, bắt đầu từ khu vực thái dương và vùng gần thóp. Lượng tóc rụng đi ở mỗi người là khác nhau. Đặc điểm là rụng từ chân tóc, khiến chân tóc sau khi rụng không rõ ràng ranh giới làm tóc trên đầu trở nên thưa thớt.
Hiện tượng rụng tóc có thể kéo dài hơn nếu các bà mẹ không quan tâm tới việc chăm sóc tóc, lượng tóc mất đi có thể tới 20 – 30%.
Nguyên nhân gây bệnh
Rụng tóc ở phụ nữ sau sinh chủ yếu là do nội tiết ở sản phụ gây ra. Ở người khỏe mạnh cứ cách 5 năm lại thay đổi toàn bộ tóc 1 lần, do bình thường việc thay tóc được tiến hành theo giai đoạn và chia theo khu vực nên chúng ta không dễ nhận ra. Tốc độ thay tóc của phụ nữ liên quan đến lượng estrogen trong cơ thể, khi lượng estrogen cao, tốc độ thay tóc sẽ chậm lại, khi lượng estrogen thấp thì tốc độ thay tóc sẽ nhanh hơn.
Trong thời gian mang thai lượng estrogen tiết ra tăng so với bình thường, tuổi thọ của tóc được kéo dài. Khi đứa bé ra đời, hàm lượng estrogen bắt đầu giảm để phục hồi lại trạng thái cân bằng bình thường như trước khi mang bầu, do đó sẽ có hiện tượng rụng tóc sau sinh.
Rụng tóc sau sinh còn liên quan đến yếu tố tinh thần. Một số sản phụ rơi vào tinh thần bất an khi sinh con gái hoặc phải gánh chịu những áp lực tinh thần từ nhiều phía dẫn đến rối loạn chức năng vỏ não, rối loạn thần kinh thực vật và chức năng thần kinh kiểm soát tóc và máu, giảm cung cấp máu cho da đầu làm cho tóc thiếu dinh dưỡng dẫn đến rụng tóc.
Một số chị em do ăn uống đơn điệu trong thời gian mang bầu, không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng cho cơ thể mẹ và thai nhi. Thời gian ở cữ lại lo béo phì ảnh hưởng đến vóc dáng nên ăn uống kiêng khem, thiếu chất… vì thế tóc dễ bị gãy rụng.
Chế độ ăn nhiều rau xanh, hoa quả giúp hạn chế tình trạng rụng tóc sau sinh. Ảnh: M.H
Các biện pháp tốt nhất chống rụng tóc
Chế độ ăn uống đủ chất: Chất đạm, chất khoáng và vitamin
Ảnh hưởng của dinh dưỡng đến mái tóc rất rõ rệt. Vitamin H (hay còn gọi là biotin H, vitamin B8), chất đạm, vitamin nhóm B và các chất khoáng có khả năng kích thích sự phát triển của tóc.
Một nguyên nhân phổ biến gây rụng tóc ở phụ nữ là thiếu các chất khoáng do chế độ ăn kiêng “sợ béo”. Thường gặp nhất là phụ nữ thiếu chất sắt do kinh nguyệt nhiều hoặc kéo dài, người ăn ít thịt đỏ (thịt bò, thịt chó, thịt lợn lạc), ăn ít rau xanh, tươi. Có thể bổ sung bằng uống viên sắt như viên fumafer B9 corbière.
Thiếu chất kẽm làm tóc kém phát triển, tóc trở nên mảnh, nhỏ, có màu vàng ố, không óng ả, tóc hay bị rụng. Kẽm có tác dụng định mức chuẩn tỷ lệ chất bã nhờn, chống một số chất độc, kim loại nặng, cho ta một mái tóc khỏe mạnh và sạch sẽ. Kẽm có nhiều trong gan, sò, thịt đỏ, cá, óc, trứng.
Có rất nhiều vitamin làm bền vững tóc. Vitamin A thường xuyên cần cho quá trình sừng hóa lớp thượng bì, hình thành chất kêratin. Thiếu vitamin B2 không những làm mất màu tóc, tóc bị duỗi thẳng mà còn gây hói. Trong cơ thể, vitamin B6 tham gia quá trình trao đổi chất làm cơ năng của tế bào biểu bì khỏe hơn, có thể khống chế chốc đầu vì da đầu nhiều dầu. Thiếu vitamin C, các miệng nang lông nở rộng ra và bì sừng hóa nặng làm các tóc không thể mọc lên được. Vitamin D2, D3 thúc đẩy sự sinh trưởng tóc thông qua tác dụng đến chuyển hóa canxi, phốt pho, hệ thống thần kinh thực vật, các tuyến nội tiết.
Để tạo thêm sinh lực cho tóc, có thể dùng vitamin B5, vitamin H, các acid amin có lưu huỳnh như mêthionin, có tác dụng tham gia vào quá trình tạo kêratin.
Tránh tình trạng quá căng thẳng, stress mạnh. Theo các nhà chuyên môn, nguyên nhân chính dẫn đến rụng tóc ở phụ nữ là do stress trong công việc hằng ngày ngày càng tăng. Thường gặp ở phụ nữ khi có thai, sau khi sinh nở, sau phẫu thuật, ăn kiêng không hợp lý, quá mệt mỏi, bận rộn... Hậu quả của stress không chỉ thể hiện ở hiện tượng rụng tóc mà còn làm xấu làn da, da hay bị sần, có đốm và mẩn ngứa.
Điều chỉnh các nội tiết tố
Đối với phụ nữ, tình trạng rụng tóc từng mảng thường liên quan đến sự tăng hoặc giảm nội tiết tố nam trong máu. Do ảnh hưởng của nội tiết tố mà chu kỳ phát triển của tóc bị giảm sút, chân tóc bị teo lại, không nâng nổi sợi tóc bình thường, làm rụng tóc. Sau đó, các sợi tóc mảnh hơn tiếp tục mọc lên ngày càng nhiều, những sợi tóc khỏe, cứng ngày càng giảm. Y học gọi là chứng rụng tóc do nam tính hóa mà về lâu dài sẽ gây hiện tượng thưa tóc. Trường hợp này cần được chữa tại các chuyên khoa da liễu, nội tiết.
Dùng thuốc chống rụng tóc
Thuốc chống rụng tóc bổ sung các hoạt chất cần cho sự phát triển tóc ngay ở phần nuôi dưỡng da nằm dưới chân tóc. Phần lớn các thuốc chứa vitamin, chất khoáng và acid amin có hiệu quả cho các trường hợp chỉ bị rụng tóc nhẹ.
Các biện pháp khác
Một biện pháp cho kết quả rất khả quan là cấy tóc nhưng cũng mất khá nhiều thời gian, tiền bạc và công sức.
Tóc vốn mọc ra từ các nang tóc và tế bào nang được hình thành từ tế bào gốc nằm ngay bên cạnh nang. Một số nghiên cứu gần đây đã cho rằng có thể dùng loại tế bào gốc này để trị chứng rụng tóc, bệnh hói đầu và hơn nữa, có thể là một nguồn phát triển các tế bào gốc - những tế bào ban đầu của sự sống, có khả năng phát triển thành bất kỳ loại mô nào trong cơ thể.
Hiện nay đã có những biện pháp chống rụng tóc một cách có hiệu quả, giúp cho những người thưởng thức vẻ đẹp của phụ nữ luôn được chiêm ngưỡng mái tóc mềm mại, óng ả, mượt mà. Mái tóc đẹp cũng như mọi điều đẹp đẽ khác trên thế gian này sẽ là bất biến.
(St)