Tác dụng chữa bệnh của quả mãng cầu

Mãng cầu gai chứa nhiều chất chống ô-xy hóa như vitamin C giúp tiêu diệt các phân tử gốc tự do trong cơ thể, qua đó ngừa được bệnh ung thư. Loại trái cây này cũng giàu chất kali và ma-giê giúp giảm huyết áp cũng như ngừa bệnh tim mạch.

Nguồn phong phú vitamin A trong mãng cầu gai có tác dụng bảo vệ da, giữ tóc bóng mượt và cải thiện thị lực.

Những ai mắc chứng khó tiêu nên ăn mãng cầu gai. Ngoài ra, hàm lượng phong phú chất đồng trong mãng cầu gai giúp chống táo bón, trị bệnh tiêu chảy.

Nhờ có hàm lượng cao chất ma-giê nên ăn mãng cầu gai giúp cân bằng hàm lượng nước trong cơ thể, giúp loại bỏ a-xít ra khỏi khớp, qua đó giảm các triệu chứng viêm khớp và bệnh thấp khớp.

Nếu bạn luôn cảm thấy cơ thể mỏi mệt thì nên liệt kê mãng cầu gai trong chế độ dinh dưỡng hằng ngày, vì theo báo The Times of India dẫn nguồn tin từ các chuyên gia Ấn Độ, hàm lượng kali trong loại quả này giúp củng cố cơ bắp.

Mãng cầu gai cũng rất tốt cho những người mắc bệnh thiếu máu. Những người quá gầy muốn tăng cân thì nên ăn vặt bằng mãng cầu gai vì nó có hàm lượng calo cao cũng như chứa nhiều đường tự nhiên.

Một nghiên cứu gần đây về nước ép từ trái mãng cầu xiêm (sour sop)cho thấy: loại nước ép này là một liệu pháp chữa ung thư an toàn và hiệu quả, hoàntoàn từ thiên nhiên nên không gây nôn ói, sụt cân và rụng tóc. Bảo vệ hệ thống miễn dịch của bạn, tránh được một số bệnh truyền nhiễm..Giúp bạn thấy mạnh khỏe hơn trong quá trình chữa ung thư hay các bệnh khác. Tăng năng lượng và giúp bạn thấy lạc quan hơn.  Nước ép này có thể tiêu diệt các tế bào của 12 loại ung thư.,như ung thư ruột, ung thư vú, tuyến tiền liệt, phổi và ung thư tuyến tụy.. Làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư nhanh gấp 10 000 lần so với Adriamycin (một loại thuốc dùng trong liệu pháp hóa trị chữa ung thư). Nước ép này không làm tổn hại đến các tế bào khỏe mạnh

Các nghiên cứu vể mãng cẩu xiêm đã  được thực hiện bởi nhiều phòng thí nghiệm từ  năm 1970,nhưng chỉ  mới  được phỗ biến trên tạp chí Journal  of Natural Products, Đại hàn

Dưới đây là một số điều nên biết vể mãng cẩu xiêm do dược sị Trần Việt Hưng trình bày

Mãng cầu xiêm là một trái cây nhiệt đới rất thường gặp trong vùng Nam Mỹ và Đông Ấn (West Indies). Đây cũng là một trong những cây đầu tiên được đưa từ Mỹ châu về lục địa ‘Cựu Thế Giới’, và mãng cầu xiêm sau đó được trồng rộng rãi suốt từ khu vực Đông Nam Trung Hoa sang đến Úc và những vùng bình nguyên tại Đông và Tây Phi châu.

Mãng cầu xiêm có tên khoa học là Annona muricata thuộc họ thực vật Annonaceae.( Annona, phát xuất từ tên tại Haiti, anon, nghĩa là thu-hoạch của năm ‘muricata’ có nghĩa l à mặt bên ngoài sần lên, có những mũi nhọn).Thành phần dinh dưỡng và hóa học:

100 gram phần thịt của trái mãng cầu xiêm, bỏ hạt, chứa:
- Calories 53.1-61.3
- Chất đạm 1 g
- Chất béo 0.97 g
- Chất sơ 0.79 g
- Calcium 10.3 mg
- Sắt 0.64 mg
- Magnesium 21 mg
- Phosphorus 27.7 mg
- Potassium 287 mg
- Sodium 14 mg
- Beta-Carotene (A) 2 IU
- Thiamine 0.110 mg
- Riboflavine 0.050 mg
- Niacin 1.280 mg
- Pantothenic acid 0.253 mg
- Pyridoxine 0.059 mg
- Vitamin C 29.6 mg

Lá mãng cầu xiêm chứa các acetogenins loại monotetrahydrofurane như annopentocins A, B và C; Cis và Trans-annomuricin-D-ones(4, 5), Muricoreacin, Muricohexocin… ngoài ra còn có tannin, chất nhựa resin.

Trái mãng cầu xiêm chứa các alkaloids loại isoquinoleine như: annonaine, nornuciferine và asimilobine.

Hạt chứa khoảng 0.05 % alcaloids trong đó 2 chất chính là muricin và muricinin. Nghiên cứu tại ĐH Bắc Kinh (2001) ghi nhận hạt có chứa các acetogenins: Muricatenol, Gigantetrocin-A, -B, Annomontacin, Gigante tronenin. Trong hạt còn có các hỗn hợp N-fatty acyl tryptamines, một lectin có ái lực mạnh với glucose/mannose; các galactomannans..

Vài phương thức sử dụng:

Mãng cầu xiêm được dùng làm thực phẩm tại nhiều nơi trên thế giới. Tên soursop, cho thấy quả có thể có vị chua, tuy nhiên độ chua thay đổi, tùy giống, có giống khá ngọt để ăn sống được, có giống phải ăn chung với đường. Trái chứa nhiều nước, nên thường dùng để uống hơn là ăn! Như tại Ba Tây có món Champola, tại Puerto Rico có món Carato là những thức uống theo kiểu ‘nuớc sinh tố’ ở Việt Nam: mãng cầu xay chung với sữa, nước (tại Philippines, còn pha thêm màu xanh, đỏ như sinh tố pha si-rô ở Việt Nam)

Mãng cầu xiêm (lá, rễ và hạt) được dùng làm thuốc tại rất nhiều nơi trên thế-giới, nhất là tại những quốc gia Nam Mỹ:

Tại Peru, trong vùng núi Andes, lá mãng cầu được dùng làm thuốc trị cảm, xổ mũi; hạt nghiền nát làm thuốc trừ sâu bọ; trong vùng Amazon, vỏ cây và lá dùng trị tiểu đường, làm dịu đau, chống co giật.

Tại Guyana: lá và vỏ cây, nấu thành trà dược giúp trị đau và bổ tim.

Tại Ba Tây, trong vùng Amazon: lá nấu thành trà trị bệnh gan; dầu ép từ lá và trái còn non, trộn với dầu olive làm thuốc thoa bên ngoài trị thấp khớp, đau sưng gân cốt.

Tại Jamaica, Haiti và West Indies: trái hay nước ép từ trái dùng trị nóng sốt, giúp sinh sữa và trị tiêu chảy; vỏ thân cây và lá dùng trị đau nhức, chống co-giật, ho, suyển.

Tại Ấn Độ, cây được gọi theo tiếng Tamilnadu là mullu-chitta: quả dùng chống thiếu vitamin C ( scorbut); hạt gây nôn mửa và làm se da.

Tại Việt Nam, hạt được dùng như hạt na, nghiền nát trong nước, lấy nước gột đầu để trị chí rận. Một phương thuốc Nam khá phổ biến để trị huyết áp cao là dùng vỏ trái hay lá mãng cầu xiêm, sắc chung với rễ nhàu và rau cần thành nước uống (bỏ bã) mỗi ngày.

Dược tính của mãng cầu xiêm:

Các nhà khoa học đã nghiên cứu về dược tính của mãng cầu xiêm từ 1940 và ly trích được nhiều hoạt chất. Một số các nghiên cứu sơ khởi được công bố trong khoảng thời gian 1940 đến 1962 ghi nhận vỏ thân và lá mãng cầu xiêm có những tác dụng làm hạ huyết áp, chống co giật, làm giãn nở mạch máu, thư giãn cơ trơn khi thử trên thú vật. Đến 1991, tác dụng hạ huyết áp của lá mãng cầu xiêm đã được tái xác nhận. Các nghiên cứu sau đó đã chứng minh được là dịch chiết từ lá, vỏ thân, rễ, chồi và hạt mãng cầu xiêm có những tác dụng kháng sinh chống lại một số vi khuẩn gây bệnh, và vỏ cây có khả năng chống nấm.

Hoạt tính của các acetogenins:

Theo các kết quả nghiên cứu tại Purdue thì: ‘các acetogenins từ annonaceae, là những acid béo có dây carbon dài từ 32-34, phối hợp với một đơn vị 2-propanol tại C-2 để tạo thành một vòng lactone. Acetogenins có những hoạt tính sinh học như chống u-bướu, kích ứng miễn nhiễm, diệt sâu bọ, chống protozoa, diệt giun sán và kháng sinh. Acetogenins là những chất ức chế rất mạnh NADH:Ubiquinone oxidoreductase, vốn là một enzym căn bản cần thiết cho complex I đưa đến phàn ứng phosphoryl-oxid hóa trong mitochondria. Acetogenins tác dụng trực tiếp vào các vị trí ubiquinone-catalytic nằm trong complex I và ngay vào men glucose dehydrogenase của vi trùng. Acetogenins cũng ức chế men ubiquinone-kết với NADH oxidase, chỉ có nơi màng plasma của tế bào ung thư.(Recent Advances in Annonaceous Acetogenins-Purdue University -1997)

Các acetogenins Muricoreacin và Muricohexocin có những hoạt tính diệt bào khá mạnh trên 6 loại tế bào ung thư như ung thư tiền liệt tuyền (prostate)  loại adenocarcinoma (PC-3), ung thư lá lách loại carcinoma (PACA-2) (ĐH Purdue, West LaFayette, IN- trong Phytochemistry Số 49-1998)

Một acetogenin khác :Bullatacin có khả năng diệt được các tế bào ung thư đã kháng được nhiều thuốc dùng trong hóa-chất trị liệu, do ở hoạt tính ngăn chận sự chế tạo Adenosine triphosphate (ATP) cần thiết cho hoạt động của tế bào ung thư (Cancer Letter June 1997)

Các acetogenins trích từ lá Annomutacin, cùng các hợp chất loại annonacin-A-one có hoạt tính diệt được tế bào ung thư phổi dòng A-549 (Journal of Natural Products Số Tháng 9-1995)

Các duợc tính khác:

Các alkaloid: annonaine, nornuciferine và asimilobine trích được từ trái có tác dụng an thần và trị đau: Hoạt tính này do ở khả năng ức chế sự nối kết của [3H] rauwolscine vào các thụ thể 5-HT1A nằm trong phần yên của não bộ. (Journal of Pharmacy and Pharmacology Số 49-1997).

Dịch chiết từ trái bằng ethanol có tác dụng ức chế được siêu vi khuẩn Herpes Simplex (HSV-1) ở nồng độ 1mg/ml (Journal of Ethnophar macology Số 61-1998).

Các dịch chiết bằng hexane, ethyl acetate và methanol từ trái đều có những hoạt tính diệt được ký sinh trùng Leishmania braziliensis và L.panamensis (tác dụng này còn mạnh hơn cả chất Glucantime dùng làm tiêu chuẩn đối chiếu). Ngoài ra các acetogenins cô lập được annonacein, annonacin A và annomuricin A có các hoạt tính gây độc hại cho các tế bào ung thư dòng U-937 (Fitotherapia Số 71-2000).

Thử nghiệm tại Đại học Universidade Federal de Alagoas, Maceio-AL, Ba Tây ghi nhận dịch chiết từ lá bằng ethanol có khả năng diệt được nhuyến thể (ốc-sò) loài Biomphalaria glabrata ở nồng độ LD50 = 8.75 ppm, và có thêm đặc điểm là diệt được các tụ khối trứng của sên (Phytomedicine Số 8-2001).

Một lectin loại glycoproteine chứa 8% carbohydrate, ly trích từ hạt có hoạt tính kết tụ hồng huyết cầu của người, ngỗng, ngựa và gà, đồng thời ức chế được sự tăng trưởng của các nấm và mốc loại Fusarium oxysoporum, Fusarium solani và Colletotrichum musae (Journal of Protein Chemistry Số 22-2003)

Mãng cầu xiêm có liên hệ với  bệnh Parkinson:

Tại vùng West Indies thuộc Pháp, nhất là ở Guadaloupe có tình trạng xảy ra bất thường về con số các bệnh nhân bị bệnh Parkinson, loại kháng-levo dopa: những bệnh nhân này đều tiêu thụ một lượng cao, và trong một thời gian lâu dài soursop hay mãng cầu xiêm (A.muricata).

Những nghiên cứu sơ khởi trong năm 1999 (công bố trên tạp chí Lancet Số 354, ngày 23 tháng 10 năm 1999) trên 87 bệnh nhân đưa đến kết luận là rất có thể có sự liên hệ giữa dùng nhiều mãng cầu xiêm, vốn có chứa các alkaloids loại benzyltetrahydroisoquinoleine độc hại về thần kinh. Nhóm bệnh nhân có những triệu chứng Parkinson không chuyên biệt (atipycal), gồm 30 người dùng khá nhiều mãng cầu trong cách ăn uống hàng ngày.

Nghiên cứu sâu rộng hơn vào năm 2002, cũng tại Guadeloupe, nhằm vào nhóm bệnh nhân Parkinson (atypical) cho thấy khi tách riêng các tế bào thần kinh (neuron) loại mesencephalic dopaminergic và cấy trong môi trường có chứa dịch chiết toàn phần rễ mãng cầu xiêm, hoặc chứa các hoạt chất cô lập như coreximinine, reticuline, có các kết quả như sau: Sau 24 giờ tiếp xúc: 50% các tế bào thần kinh cấy bị suy thoái ở nồng độ 18 microg/ml dịch chiết toàn phần; 4.3 microg/ml coreximine và 100 microg/ml reticuline.

Nghiên cứu này đưa đến kết luận là những alkaloids trích từ mãng cầu xiêm có thể có tác dụng điều hợp chức năng cùng sự thay đổi để sinh tồn của các tế bào thần kinh dopaminergic trong các thử nghiệm ‘in vitro’; và rất có thể có những liên hệ tác hại giữa việc dùng mãng cầu xiêm ở lượng cao và liên tục với những suy thoái về tế bào thần kinh. Do đó bệnh nhân Parkinson, do yếu tố an toàn nên tránh ăn mãng cầu xiêm! (Movement Disorders Số 17-2002).

Độc tính và liều lượng:

Theo tài liệu của Herbal Secrets of the Rain Forest:
Liều trị liệu của lá (cũng chứa lượng acetrogenins khá cao, so với rễ và hạt) là 2-3 gram chia làm 3-4 lần/ngày. Trên thị trường Hoa Kỳ có một số chế phẩm, mang tên Graviola, dưới các dạng viên nang (capsule) và cồn thuốc (tincture).


Các tên thông thường: Soursop (Anh-Mỹ), Guanabana, Graviola, Brazilian Paw Paw, Corossolier (Pháp), Guanavana, Durian benggala Nangka londa.

Mãng cầu xiêm thuộc loại tiểu mộc, có thể cao 6-8 m. Vỏ thân có nhiều lỗ nhỏ màu nâu. Lá hình trái xoan, thuôn thành ngọn giáo, mọc so le. Lá có mùi thơm. Phiến lá có 7-9 cặp gân phụ. Hoa mọc đơn độc ở thân hay nhánh già; hoa có 3 lá đài nhỏ màu xanh, 3 cánh ngoài màu xanh-vàng, và 3 cánh trong màu vàng. Nhị và nhụy hoa tạo thành 1 khối tròn, Trái thuộc loại trái mọng kép, lớn, hình trứng phình dài 20-25 cm, màu xanh lục hay vàng xanh, khi chín quá mức sẽ đổi sang vàng. Trái có thể kết tại nhiều vị trí khác nhau trên thân, cành hay nhánh con, và có thể cân nặng đến 5kg (15 lb). Vỏ rất mỏng, bên ngoài có những nốt phù thành những múi nhỏ nhọn hay cong, chứa nhiều hạt màu đen. Trái  thường được thu hái lúc còn xanh, cứng và ăn ngon nhất vào lúc 4-5 ngày sau khi hái, lúc đó quả trở thành mềm vừa đủ để khi nhấn nhẹ ngón tay vào sẽ có một vết lõm. Phần thịt của tr ái màu trắng chia thành nhiều khối chứa hạt nhỏ.

Công dụng chữa bệnh của quả gấc
Tác dụng chữa bệnh của cây mật nhân
Tác dụng chữa bệnh của khổ qua
Tác dụng chữa bệnh của cây ớt
Tác dụng chữa bệnh của cây chuối hột
Tác dụng chữa bệnh của quả dâu tây
Tác dụng chữa bệnh của quả kha tử


(st)